Fundacje i stowarzyszenia rejestrowe znalazły się w kręgu podmiotów, na które nałożono od niedawna obowiązek zgłoszenia oraz aktualizacji informacji o beneficjentach rzeczywistych podmiotu.
Ten dość egzotyczny dla wielu organizacji pozarządowych obowiązek wprowadziła Ustawa o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw.
Nowe przepisy weszły w życie 31 października 2021 i od tego dnia fundacje i stowarzyszenia mają 7 dni od dnia uzyskania wpisu w KRS na złożenie wniosku do Centralnego Rejetru Beneficjentów Rzeczywistych. Natomiast fundacje i stowarzyszenia, które zostały zarejestrowane wcześniej mają na zgłoszenie czas do 31 stycznia 2022.
JAK WYPEŁNIĆ NOWY OBOWIĄZEK
Zgłosisz podmiot przez stronę: podatki.gov.pl/crbr/ Tam znajdziesz też podstawowe informacje o rejestrze i sposobie wypełnienia wniosku.
Zanim jednak do tego podejdziesz musisz zidentyfikować beneficjentów rzeczywistych w swojej organizacji i nie należy tego pojęcia utożsamiać z beneficjentami, na rzecz których organizacja działa.
Deficja beneficjenta rzeczywistego znajduje się w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Niestety jest ona całkowicie niestrawna.
Uogólniając i upraszczając beneficjentem rzeczywistym będzie zawsze osoba fizyczna, która sprawuje kontrolę nad organizacją wywierając decydujący wpływ na jej działania. Beneficjentem rzeczywistym będzie każda osoba fizyczna dysponująca więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym tej osoby prawnej. Jeśli nie można ustalić takich osób – każdy członek zarządu organizacji.
Jeśli chodzi o ustalenie beneficjenta rzeczywistego w stowarzyszeniu czy w fundacji, to należy zawsze zbadać statut organizacji i ustalić kto faktycznie podejmuje decyzje co do działalności podmiotu i wywiera decydujący wpływ na tę organizację. Należy więc ustalić organy i przeanalizować kompetencje ich członków. Przy czym beneficjentami będą tylko członkowie takich organów, które są na tyle nieliczne, że każda z osób wchodzących w skład organu posiada co najmniej 25% ogólnej liczby głosów – chodzi bowiem o decydujący wpływ.
W przypadku stowarzyszeń beneficjentami rzeczywistymi będą więc z reguły członkowie zarządu. Przepisy dają nieco więcej swobody jeśli chodzi o fundację, więc w przypadku fundacji beneficjentami mogą być: członkowie zarządu, rady fundacji, organu złożonego z fundatorów, rady programowej bądź nawet sam fundator - w zależności od uprawnień jakie tym organom i ich członkom przyznaje statut.
KONSEKWENCJE BRAKU ZGŁOSZENIA
Za niezgłoszenie się w terminie do CRBR, brak aktualizacji lub podanie nieprawdziwych informacji organizacji grozi kara do 1.000.000 PLN. Natomiast sam beneficjent rzeczywisty (czyli na przykład członek zarządu), który nie dopełnił obowiązku zgłoszenia lub aktualizacji informacji do CRBR albo podał informacje niezgodne ze stanem faktycznym, podlega karze pieniężnej do wysokości 50.000 PLN.
O beneficjenta mogą nas pytać również banki. Mają one m. in. obowiązek dokonania identyfikacji i weryfikacji beneficjenta rzeczywistego swojego klienta, którym będzie stowarzyszenie lub fundacja. Szczegółowy zakres informacji, których będą od nas żądać banki będzie wynikał z przyjętej w danym banku procedury KYC (Know Your Customer). Ale warto mieć świadomość, że bank, który stwierdzi, że klient będący fundacją lub stowarzyszeniem nie zgłosił wymaganych danych do CRBR może np. odmówić zrealizowania przelewu, a nawet rozwiązać z nami umowę (art. 41 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu).
