Brzmi jak tytuł lekcji w szkole Harry Pottera i pora wyjaśnić, że nie o czarach dzisiaj będzie, lecz o przepisach wprowadzonych ustawą z dnia 30 sierpnia 2019 roku o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw.
FORMA AKCJI
Akcje spółki mogą mieć postać materialną (papier) albo niematerialną (zapis w ewidencji). Najczęściej spotykamy się z akcjami w formie „papierowej”, z zapisem mamy do czynienia na giełdzie, gdzie kupując czy sprzedając akcje nikt sobie nie wręcza papierów, tylko wszystko odbywa się w drodze elektronicznych zapisów na rachunku Klienta.
DEMATERIALIZACJA
Dematerializacja akcji to właśnie zamiana akcji papierowej na akcję niematerialną.
KOGO DOTYCZY
Spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych. Wspomniana wyżej ustawa wprowadza obowiązkową dla tych spółek dematerializację akcji. Ewidencjonowaniem tych niematerialnych akcji nie będą mogły się zajmować już spółki, a jedynie wyspecjalizowane podmioty pozostające pod nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego. Chodzi tu np. o dom maklerski lub bank prowadzący działalność maklerską. Akcje mogą też być ewidencjonowane w depozycie papierów wartościowych.
AKCJA DEMATERIALIZACJA CZYLI ETAPY I TERMINY
Przygotowania do akcji dematerializacji należy rozpocząć już w 2020 roku.
Pierwszym krokiem było wprowadzenie od 1 stycznia 2020 roku obowiązku prowadzenia przez spółki własnych stron internetowych i zamieszczania także na tych stronach, w miejscach wydzielonych na komunikację z akcjonariuszami, wymaganych przez prawo lub ich statuty ogłoszeń pochodzących od spółek. Co więcej adresy stron www podlegają obowiązkowemu ujawnieniu w Krajowym Rejestrze Sadowym.
W 2020 roku wszystkie spółki akcyjne i komandytowo-akcyjne muszą też podjąć decyzję co do tego któremu podmiotowi zewnętrznemu zlecą ewidencjonowanie swoich akcji. Wybór tego podmiotu wymaga uchwały Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy tej spółki.
Umowa z podmiotem prowadzącym rejestr musi zostać zawarta najpóźniej do 30 września 2020 roku.
W tym też dniu należy rozpocząć wysyłkę wezwań do akcjonariuszy. Skoro bowiem ich „papier” ma zostać zamieniony na wpis do ewidencji, to akcjonariusz powinien powziąć o tym wiedzę, ale także zwrócić Spółce dokument akcji. Takich wezwań Spółka powinna wysłać do akcjonariuszy pięć - w odstępie nie krótszym niż 2 tygodnie i nie dłuższym niż miesiąc, a dodatkowo jeszcze powinna udostępnić informację o wezwaniu na swojej stronie internetowej przez okres nie krótszy niż trzy lata od dnia pierwszego wezwania. Ostatnie wezwanie powinno zostać wysłane 30 stycznia 2021.
Od dnia 1 marca 2021 wpisy w rejestrze nabywają moc prawną i od tego dnia uprawnienia akcjonariusza ustalane będą przez wpis w rejestrze. Ustawodawca przewidział, że „papierowe” akcje bezpowrotnie utracą jakąkolwiek moc dopiero z dniem 1 stycznia 2026 roku. W okresie od 1 marca 2021 do 31 grudnia 2025 roku akcje papierowe będą mogły służyć jako dowód, za pomocą którego akcjonariusz będzie mógł wykazać przed spółką, że jest akcjonariuszem. Natomiast jeśli np. pojawi się na walnym zgromadzeniu z takim dokumentem nie zostanie dopuszczony do udziału w nim. Dopuszczeni bowiem będą tylko ci akcjonariusze, których dane będą uwidocznione w rejestrze.
KARY
Ustawa przewiduje sankcje karne za niezastosowanie się do jej przepisów. W razie gdyby spółka nie zawarła umowy z podmiotem prowadzącym rejestr akcjonariuszy albo nie dokonała wezwań akcjonariuszy do złożenia dokumentów akcji lub nie dokonała takich wezwań zgodnie z przepisami, członkowie zarządu tej spółki mogą zostać ukarani grzywną do 20 000 złotych.
